ÅBÄCKEN batarya püskürtme ucu evde su tasarrufuna yardımcı olur

René, su tasarrufu yapabileceği her fırsatı değerlendiriyor: sabah duşunda akıttığı ilk soğuk su damlalarını yeniden kullanmaktan bitkilerini akvaryum suyuyla beslemeye kadar.. Aynı zamanda, IKEA'nın en yeni su tasarrufu çözümü olan ÅBÄCKEN batarya ucu üzerinde çalışan ekibin bir parçası.

René Marienfeld’in evinde su kullanımı konusunda bilinçli bir yaklaşımı var. Kendisi bir su tasarruf uzmanı olmasa da suyu koruma konusunda içten bir hassasiyete sahip. IKEA’da ise su tasarrufuna katkı sağlayan ürünler üzerinde çalışıyor. Ürün tasarım mühendisi olarak musluklar, duş başlıkları, lavabolar, mutfak evyeleri ve aksesuarlar gibi suyla ilgili ürünleri teknik açıdan geliştiriyor.

Son iki yıldır ekibiyle birlikte banyo için geliştirdiği en yeni su tasarruflu çözüm olan ÅBÄCKEN su başlığı üzerinde çalışıyor. “Mümkün olduğunca çok insanın evdeki su tüketimini azaltmasını sağlamak istiyoruz,” diyor René.

ÅBÄCKEN su başlığı tam olarak bunu sağlıyor. Piyasadaki çoğu standart banyo musluğuna takılabilen küçük boyutlu bir başlık olup, kullanıcıların su tüketimini azaltmasına yardımcı oluyor. İki farklı modu bulunuyor: sis ve sprey. Bu modlar, banyoda en sık yapılan el yıkama, yüz yıkama ve diş fırçalama gibi günlük alışkanlıklarda kullanılan su miktarını azaltmaya katkı sağlıyor.

Peki, başlık nasıl çalışıyor? ÅBÄCKEN su başlığı bir musluğa takıldığında, sis modunda su akışını dakikada 0,25 litreye, sprey modunda ise 1,9 litreye kadar düşürebiliyor. Öte yandan, standart musluklar dakikada yaklaşık 5,7 litre su akışı sağlıyor. Basit bir ifadeyle, ÅBÄCKEN su başlığı sis modunda %95'e, sprey modunda ise %66'ya varan su tasarrufu sunuyor.

“Banyoda en sık yapılan elleri ve yüzü yıkamak ya da dişleri fırçalamak. Bir kabı su ile doldurmuyorsunuz, dolayısıyla yüksek miktarda suya veya güçlü bir akış hızına ihtiyacınız yok. Bu durumu değerlendirdik ve her kullanım için yalnızca gereken miktarda su sağlayan bir çözüme ihtiyaç olduğunu gördük,” diyor René.

Sis ve sprey modlarına sahip olma fikri de buradan doğdu. Sprey modu, belirli bir akış hızı ve kuvvetinde su sağlayarak örneğin diş fırçasını temizlemek için oldukça kullanışlı. Veya elleriniz biraz kirliyse suyu püskürtmek için ideal bir seçenek sunuyor.

“Nozul, suyu çok küçük deliklerden geçirerek hızını artırıyor ve böylece küçük damlacıklar oluşturuyor. Bu sayede ellerinizi veya diş fırçanızı, normal bir musluk gibi ama çok daha az su kullanarak temizleyebiliyorsunuz,” diyor René.

Başka bir batarya püskürtme ucundan ilham

ÅBÄCKEN su başlığı fikri, ilham verici bir iş birliğiyle ortaya çıktı. Su kıtlığıyla mücadele etmeye odaklanan IKEA, 2018 yılında, düşük çaba gerektiren ancak yüksek etkili sürdürülebilir çözümler sunan İsveçli inovasyon şirketi Altered ile ortaklık kurdu. Altered, püskürtme ve buğu modlarıyla su tasarrufu sağlayan pirinç bir nozul geliştirerek bu alanda yenilikçi bir yaklaşım sundu.

Bu iş birliği sayesinde IKEA, Altered'in patentli teknolojisini kullanarak, tüm standart musluklara takılabilen ve su tüketimini %90’ın üzerinde azaltmaya yardımcı olan düşük fiyatlı bir su başlığı geliştirdi. O dönemde hâlâ geliştirme aşamasında olan bu ürün MISTELN olarak adlandırılıyordu ve geleneksel musluklara uyum sağlayacak şekilde tasarlanmıştı.

Bu ortaklığın temel hedeflerinden biri, su tasarrufu sağlayan bir başlığı herkesin ulaşabileceği bir fiyat aralığında sunmaktı. Genellikle bu tür başlıklar metalden üretiliyor ve ortalama 30 Euro’ya kadar varan fiyatlarla satılıyordu. Ancak IKEA, bunu küresel ölçekte herkesin erişebileceği bir çözüm hâline getirmek istiyordu.

Bu doğrultuda ekip, farklı malzemeleri değerlendirerek nihayetinde günümüzde ÅBÄCKEN olarak bilinen su başlığını üretmek için plastik kullanmaya karar verdi. Ancak süreç beklenenden daha karmaşıktı. "Plastik kullanmak mantıklı bir adımdı çünkü belirli bir oranda geri dönüştürülmüş plastik kullanabilirsek, hem düşük maliyetli hem de işlevselliği yüksek bir ürün elde edebilirdik. Ancak model son derece kompakt olduğu için içinde oldukça gelişmiş bir teknoloji barındırıyordu. İlk prototipleri ürettiğimizde, püskürtme şekli gibi bazı unsurlardan memnun kalmadık," diyor René.

Bu nedenle ekip, başlığı sıfırdan ele alarak yapısını yeniden değerlendirmek zorunda kaldı. Bu süreçte, İspanya’da uzun yıllardır musluk parçaları üreten bir IKEA tedarikçisiyle iş birliği yaptılar. Bu tedarikçi, musluklar için seramik kartuşlar üretme konusunda uzmanlaşmıştı. Böylece üç taraflı bir ortaklık doğdu ve sonuç olarak en yeni nozul geliştirildi. IKEA,

ÅBÄCKEN su başlığının patentini aldı. ÅBÄCKEN, beş adaptör ve havalandırıcı anahtar aracı dâhil olmak üzere tüm parçalarında yaklaşık %40 oranında geri dönüştürülmüş plastik ve %60 oranında yeni malzeme (çoğunlukla seramik ve işlenmiş plastikler) kullanıyor.

Başlığın tasarımı, IKEA’nın el tipi ve tepe duşlarında sunduğu garanti süresiyle uyumlu olarak 3 yıllık garantiyle uzun ömürlü kullanım sağlıyor. Ayrıca, işlenmiş plastik hem daha ekonomik hem seri üretime daha uygun hem de paslanmaz çelik alternatiflerine kıyasla daha çevre dostu olma eğiliminde.

Yenilikçi ve erişilebilir su tasarrufu

Dünya nüfusunun neredeyse üçte ikisini oluşturan dört milyar insan, her yıl en az bir ay boyunca ciddi su kıtlığıyla karşı karşıya kalıyor. Küresel tatlı su kaynaklarının yaklaşık %10’u ise hanelerde tüketiliyor. Bu nedenle IKEA, insanların evlerinde su tasarrufu yapmalarına yardımcı olmayı bir öncelik hâline getiriyor.

Küçük ama etkili bir çözüm sunan ÅBÄCKEN su başlığı, banyoda günlük işleri yaparken su tasarrufu sağlamaya yardımcı olan önemli bir adım. Dünyanın farklı bölgelerinde yapılan gözlemler, insanların sürdürülebilir yaşamı desteklemek istese de, uygulama ve kullanım kolaylığı açısından değişiklik gerektiren ürünlere uyum sağlamakta tereddüt ettiğini gösteriyor. IKEA da tam bu noktada devreye girerek, neredeyse tüm banyo musluklarına uyum sağlayan ve kullanıcı deneyimini değiştirmeden su tasarrufu sunan bir başlık tasarladı.

Bunun yanı sıra, içme suyu kaynaklarının azalması da giderek büyüyen küresel bir endişe. IKEA, küçük değişikliklerle büyük farklar yaratılabileceğine inanarak, insanları evde su tasarrufu yapmaya teşvik etmeyi amaçlıyor. "ÅBÄCKEN, evde su tasarrufuyla ilgili farkındalığı artırmak için önemli bir adım olacak. Su kıtlığı küresel bir sorun, ancak şu anda su sıkıntısı yaşamayan pek çok insan da var.

ÅBÄCKEN sayesinde su kullanımına daha bilinçli yaklaşılması gerektiği konusunda farkındalık yaratabileceğimize inanıyoruz," diyor IKEA Banyo Ürün Grubu İş Lideri Hanna Carleke.

ÅBÄCKEN’den sonra IKEA için sırada ne var?

Hanna, ekibin evde su kullanımına yönelik davranış değişikliklerini teşvik eden ürünler geliştirmeye devam edeceğini belirtiyor. IKEA, aynı zamanda hâlihazırda üzerinde çalıştığı su geri dönüşümlü duş sistemi gibi su tasarrufu sağlayan yenilikçi çözümlere odaklanmayı sürdürecek.

Geçtiğimiz yıl IKEA, kişi başına günlük 50 litre su kullanımını ulaşılabilir bir hedef haline getirme vizyonuyla 50L Home Coalition’a katıldı. Bu koalisyon, evlerde suyun daha verimli kullanılmasını sağlamak amacıyla şirketleri, politika yapıcıları, yenilikçileri, araştırmacıları ve toplulukları bir araya getirerek yeni çözümler geliştirmeyi ve bunları geniş çapta uygulanabilir hâle getirmeyi amaçlıyor. Şu anda Avrupa’da kişi başına düşen günlük ortalama su tüketimi 150 litre seviyesindeyken, dünyanın diğer bölgelerinde bu oran çok daha yüksek.